Text[]
Physiologus Latinus, Versio B[]
Latin version[]
UNICORNIS
Est animal quod graece dicitur monosceros, latine uero unicornis. Physiologus dicit unicornem hanc habere naturam: pusillum animal est, simile haedo, acerrimum nimis, unam cornu habens in medio capite. Et nullus omnino uenator eum capere potest; sed hoc argumento eum capiunt: puellam uirginem ducunt in illum locum ubi moratur, et dimittunt eam in siluam solam; at ille uero, mox ut uiderit eam, salit in sinum uirginis, et complectitur eam, et sic comprehenditur, et exhibetur in palatio regis.
Sic et dominus noster Iesus Christus, spiritalis unicornis, descendens in uterum uirginis, per carnem ex ea sumptam, captus a Iudaeis, morte crucis damnatus est; de quo Dauid dicit: Et dilectus sicut filius unicornium; et rursum in alio psalmo ipse de se dicit: Et exaltabitur sicut unicorunis corunu meum. Et Zacharias dicit: Suscitauit eum cornu salutis in domo Dauid pueri sui. Et in Deuteronomio Moyses benedicens tribum Ioseph: Primitiuos tarui species eius, conua eius tamquam cornua unicornis.
Quod autem unum conru habet in capite significat hoc quod dicit saluator: Ego et pater unum sumus. Caput enim Christi, deus, secundum apostolum. Acerrimum uero quod dicit eum, id est quod neque principatus, neque potestates, non throni neque dominationes intelligere potuerunt, nec infernus tenere ualuit. Quod autem dicitur pusillum animal: propter incarnationis eius humilitatem; dicente ipso: Discite a me, quia mitis sum et humilis corde. In tantum autem acerrimus, ut nec ille subtilissimus diabolus intelligere aut inuestigare potuit, sed sola uoluntate patris descendit in uterum uirginis Mariae pro nostram salutem: Et uerbum caro factum est, et habitauit in nobis. Quod autem est similis haedo unicornis – et saluator noster secundum apostolum: Factus est in similitudinem carnis peccati, et de peccato damnauit peccatum in carne. Bene ero dictum est de unicorne.
Physiologus Latinus, Versio Y[]
Latin version[]
DE MONOCERATON
Moyses de monoceraton in Deuteronomio dixit, benedicens Ioseph: Primitivus tauri species eius, cornua unicornui cornua eius. Monoceras, hoc est unicornis, hanc naturam habet: pusillum animal est, hedo similis, acerrimum nimis, unum cornum habet in medio capite. Non potest ei venator appropiare, propter quod valde fortissimum est. Quomodo ergo eum venantur? virginem castam proiciunt ante eum; exilit in sinum virginis, et illa calefacit eum, et nutrit illud animal; et tollit in palatium regum.
Unum cornum autem habet, propter quod dixit salvator: Ego et pater unum sumus. Suscitavit enim nobis cornu salutis, in domo David pueri sui; veniens de caelo, venit in utero virginis Mariae: Dilectus sicut filius unicorniorum, sicut David in psalmo.